Weryfikacja kodów kreskowych
Po przeczytaniu tematu tego artykułu może nasunąć się pytanie: po co w ogóle weryfikować kody kreskowe?
Odpowiedź jest prosta. Czytelność kodów kreskowych jest wymagana przez producentów, dystrybutorów i sprzedawców detalicznych na każdym etapie całego procesu przepływu towarów i usług. Prawidłowo wydrukowany kod kreskowy to warunek jego efektywnego wykorzystania w łańcuchu logistycznym. Szczególne znaczenie jakości kodu uwidacznia się zwłaszcza wtedy, gdy kody kreskowe używane są w niestandardowych warunkach np. w trudnych warunkach środowiskowych. Błędnie wydrukowane kody, przepuszczone przez dział kontroli jakości prowadzą do problemów z ich odczytem. Skutkować to może reklamacjami i karami finansowymi dla firm, które taki błędny kod wypuściły.
Aby zapewnić prawidłowy odczyt kodu kreskowego należy więc sprawdzić jakość jego wydruku, najlepiej zaraz po jego wydrukowaniu czy to na produktach jednostkowych, opakowaniach hurtowych czy etykietach logistycznych. Do sprawdzania jakości kodów używane są specjalistyczne urządzenia zwane weryfikatorami kodów kreskowych. Ich zadaniem jest obiektywna ocena próbek projektów graficznych lub gotowych opakowań zawierających nadrukowany kod, pod kątem zgodności z obowiązującymi normami. Pozwalają one na jednoznaczne stwierdzenie czy każdy sprawny czytnik kodów kreskowych będzie w stanie taki kod odczytać.
Metody weryfikacji
Generalnie możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje weryfikacji. Pierwszy z nich to weryfikacja ręczna inaczej zwana metodą wymiarową. Ta pierwotnie wykorzystywana do weryfikacji kodów metoda bazuje na próbkowaniu wymiarów poszczególnych kodów. Badane są takie wymiary jak:
1) Szerokość kresek oraz spacji kodu
2) Wielkość lewego i prawego marginesu kodu
3) Szerokości znaku danych
4) Odległości podobnych krawędzi sąsiadujących kresek kodu
5) Współczynnika odbicia światła od tła i kresek kodu
6) Wysokości kresek kodu
Jej poważnym ograniczeniem jest brak standaryzacji, co w efekcie może się przekładać na rozbieżność wyników weryfikacji: jeden weryfikator może uznać kod za poprawny, podczas gdy inny weryfikator uzna ten sam kod za niepoprawny. Może to prowadzić do sporów pomiędzy firmą, która produkt oznaczony danym kodem wypuściła a odbiorcą, którego weryfikator uznał kod za niepoprawny.
Druga metoda weryfikacji zwana jest metodą ANSI (American National Standards Institute). Opiera się ona na szczegółowym pomiarze oraz analizie profilu odbicia promienia skanującego. Wykorzystuje się w tym przypadku to samo zjawisko, na którym bazują czytniki kodów kreskowych. Metoda ta pozwala na szybką weryfikację poprawności kodu oraz w przypadku wyniku negatywnego na określenie przyczyn, dla których dany kod nie może być odczytany lub wystąpiły trudności z odczytem. Co ważne metoda ta została ustandaryzowana. Oznacza to, że urządzenia weryfikujące różnych producentów, po skalibrowaniu według odpowiednich zaleceń, powinny w praktyce dawać podobne wyniki.
Ocena jakości wyrażana jest w przypadku tej metody jako zakres numeryczny posiadający swój odpowiednik literowy. Wygląda to tak jak w tabeli poniżej:
Zakres numeryczny Odpowiednik literowy
3,5 – 4,0 A
2,5 – 3,5 B
1,5 – 2,5 C
0,5 – 1,5 D
<0,5 F Jak można się spodziewać, im niższa ocena tym gorsza jakość kodu. Najlepszą oceną jaką może więc uzyskać kod jest „A”. Natomiast minimalna pozytywna ocena kodu to „C”, jednakże odbiorca produktu oznaczonego danym kodem może wymagać minimalnej oceny w klasie „B” lub nawet „A”. „D” i „F” to najgorsze oceny, uznawane za negatywne. Co ciekawe nawet przy ocenie „D” kod może być wypuszczony przez producenta, z tym warunkiem, że odbiorca takiego kodu musi móc odczytać taki kod i wyraża zgodę na dostawy produktów oznaczonych kodami w tej klasie. Metoda ANSI jest w szczególności wykorzystywana przez zakłady poligraficzne produkujące opakowania oznakowane kodami kreskowymi, ale może być wykorzystywana przez każdego użytkownika systemu GSI. W szczególności poleca się wykorzystanie tej metody odbiorcom opakowań oznakowanych danym kodem, celem uniknięcia zwrotów towarów przez dalsze jednostki do których takie produkty trafią. W przypadku np. sieci sklepów, nieprawidłowy odczyt kodu na wejściu towaru do magazynu może zwiastować kłopoty z odczytem przez czytniki kodów kreskowych zainstalowane w sklepach detalicznych. Przyjęcie takiego towaru może prowadzić do konieczności oznakowania towaru po raz kolejny, tym razem przy użyciu kodów wewnętrznych.
Autorem artykułu jest Paweł Bogdanowicz z zespołu PDAserwis.
